PIOTR ZAWOJSKI

„Za niebawem”, korzystam z frazy Wojciecha Waglewskiego, ukaże się moja nowa książka opublikowana w Wydawnictwie Uniwersytetu Śląskiego (2023). Poświęciłem ją pisaniu i czytaniu (o) fotografii. O czym jest? O czym na/pisałem? Zamieszczone powyżej portrety przedstawiają autorów, których czytałem, to oni skłonili mnie do myślenia i pisania.

Pisałem o fotografii w istocie po to, by przemyśleć swoje bycie w świecie sfotografowanym, fotografowanym i tym, który nigdy nie zostanie sfotografowany. Nie ma bowiem takiego obiektywu ani takich postprodukcyjnych narzędzi cyfrowych, które mogłyby uchwycić to, co widzę w swojej wyobraźni, w tym mentalnym Augenblick. Fotografia to rodzaj cudu natury i technologii zarazem, wynalazek i odkrycie, naturalne światło i współczesne „nienaturalne” procesy cyfrowe, analogowość i digitalność, kiedyś domena srebra i szkła albo papieru, dziś najczęściej bitów, matryc złożonych z pikseli i zapisywalnych dysków. To jednak z perspektywy czasu wydają mi się dziś w istocie kwestie drugorzędne. Pozostaje bowiem przede wszystkim tajemnica naoczności obrazu fotograficznego. Jego widzialność, a może przede wszystkim moje widzenie cudzego widzenia. Tego zapośredniczonego, a jednak osobistego i subiektywnego. Liczy się tylko zdjęcie, fotografia istnieje tylko w konkretnym, pojedynczym zdjęciu, reszta jest milczeniem świat(ł)a, które z jakichś tajemniczych powodów nie chciało, by pewien fragment rzeczywistości wyłonił się z ciemności i objawił jako zdjęcie.  

Piosenki snu to cykl autorskich audycji realizowanych w Radiu Klang przez Śomi Śniegocką – performerkę, poetkę, rysowniczkę, autorkę onirycznych tekstów.

W tym odcinku Piosenek Snu na antenie Radia Klang przywołamy postać niezwykłą, artystkę bardzo ważną dla rozwoju Sound Artu, a jednak wciąż mało znaną i jakby zapomnianą… Będzie to Maryanne Amacher, filozofka dźwięku, badaczka zjawiska psychoakustyki oraz emisji otoakustycznej – prawdziwa wizjonerka! Gościem specjalnym jest Profesor Piotr Zawojski, który doświadczył jej niezwykłych dźwięków na żywo, a nawet miał okazję porozmawiać z Amacher w 2005 roku na festiwalu Ars Electronica.
Audycji można posłuchać tutaj: https://www.mixcloud.com/radioklang/piosenki-snu-trzecie-ucho-maryanne-amacher/

W „Przeglądzie Kulturoznawczym” 2022, nr 3(53) został opublikowany mój tekst Writing of Light or Writing of Shade? Jacques Derrida on Photography

The article presents Jacques Derrida’s reflections on photography. Although the philosopher himself declared his “lack of competence” in matters concerning visual arts and, more broadly, the image because his domain was word/text, he often spoke/wrote about the nature of the image, including the photographic one, as he was often provoked/invited to make such statements. Derrida did not create a coherent theory of the photographic image and it was never his ambition. However, scattered in several texts, his original reflections on the essence of photography – not in the commonly accepted thinking about this medium as the phenomenon of “writing of light,” but rather a medium that uses a kind of “writing of shade” (or sciagraphy) – force us to reflect and think critically. This article presents analyses and interpretations of Derrida’s texts in which the problem of photography is merely a context for broader philosophical considerations (The Postcard, Memoirs of the Blind, Aletheia, Rights of Inspection), as well as those in which photography becomes the basic material of reflection (The Deaths of Roland Barthes, Copy, Archive, Signature, Athens. Still Remains). Derrida’s thinking (even in darkness) turns out to be worth considering as reading his “amateur” texts on photography proves that his voice can be inspiring in this field as well.